Afpersing met explosieven
Door: Eline Berkeljon
Vorige week werd in de media bekendgemaakt dat er verschillende bombrieven zijn verstuurd naar bedrijven in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.[1] De politie heeft later besloten om het uiterlijk van de brieven kenbaar te maken. Het gaat om een dikke enveloppe met een sticker van het Centraal Invorderings Bureau (CIB).[2] Veel informatie over de opsporing werd niet vrijgegeven. Wel zegt de politie uit te gaan van dezelfde dader. Het motief achter de bombrieven is niet duidelijk. Het vermoeden bestaat dat het gaat om afpersing.
Afpersing is, kortgezegd, het door geweld of bedreiging met geweld iemand dwingen tot afgifte van een goed, tot het aangaan van een schuld of het teniet doen van een inschuld of tot het ter beschikking stellen van gegevens.[3] De dader moet het oogmerk hebben gehad om zichzelf of een ander wederrechtelijk te bevoordelen. Indien een persoon als verdachte wordt aanmerkt, kan diegene in geval van afpersing een gevangenisstraf van negen jaar boven het hoofd hangen. Deze straf kan oplopen tot twaalf jaar bij zwaar lichamelijk letsel en zelfs tot vijftien jaar indien de afpersing de dood ten gevolge heeft.[4] Artikel 317 lid 3 Sr verklaart de leden 2 en 3 van artikel 312 Sr namelijk van overeenkomstige toepassing.
Het zou niet de eerste keer zijn dat explosieven worden ingezet om bedrijven af te persen. Op 20 april 2018 oordeelde het Hof in het hoger beroep van Alex O., beter bekend als de ‘Jumbo-afperser’.[5] Alex O. heeft in 2015 meerdere explosieven gebruikt om de Jumbo af te persen. Voor de grotere explosieven maakte hij onder andere gebruik van kookwekkers. Daarnaast verstuurde hij een bombrief in de vorm van een verjaardagskaart. Hij eiste in zijn dreigmails een betaling door Jumbo van 2000 Bitcoins. Uiteindelijk werd hij door het Hof veroordeeld voor onder andere meerdere pogingen tot afpersing en kreeg hij een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van tien jaar. Hiermee was de opgelegde straf hoger dan de acht jaar cel die hij in eerste aanleg kreeg opgelegd. Het Hof vond de langere gevangenisstraf passend ‘gelet op de bijzondere ernst van de feiten’. In cassatie werd het beroep van Alex O. niet-ontvankelijk verklaard.[6]
In de Jumbo-zaak werd vrij snel duidelijk dat men te maken had met een afperser. Er werden immers dreigmails gestuurd met daarin een duidelijke eis. Het motief achter de bombrieven die in de afgelopen periode zijn verstuurd, is, zoals gezegd, nog niet duidelijk. Het is voor nu dus wachten op meer informatie.
[1] https://nos.nl/artikel/2317111-brieven-met-explosieven-gestuurd-naar-meerdere-bedrijven.html
[3] Artikel 317 Wetboek van Strafrecht.
[4] Artikel 312 lid 1 en 2 Wetboek van Strafrecht.
[5] Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 20 april 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:3737.
[6] Hoge Raad 19 maart 2019, ECLI:NL:HR:2019:390.
