Van maandag 29 april tot en met vrijdag 3 mei 2019 vond onze jaarlijkse studiereis plaats. De bestemming van dit verenigingsjaar was Stockholm.

Dinsdag 30 april

Ambassade

Nadat we maandag naar Stockholm zijn afgereisd, trapten we dinsdagochtend het inhoudelijke gedeelte van onze reis af met een bezoek aan de Nederlandse ambassade. Wij kwamen al vroeg aan en we werden verwelkomd met thee en koffie. Nadat iedereen was geïnstalleerd begon de interactieve lezing. Begonnen werd met een inventarisatie over wat onze indruk tot zover was van Zweden en haar inwoners. Daarna werd ingehaakt op de opmerkelijke verschillen tussen de Zweedse en de Nederlandse samenleving en vooroordelen die over en weer bestaan, terwijl dit toch twee landen zijn die aardig op elkaar lijken! Daarnaast werden de taken van een ambassade in het algemeen toegelicht en werd toegespitst op de taken die relevant zijn in het kader van de samenwerking tussen Nederland en Zweden.

Veel vragen vanuit de studenten kwamen aan bod, zoals de verschillen tussen de onderwijssystemen, maar ook het liberale drugsbeleid in Nederland en hoe dat in Zweden nog wel eens tot spanning kan leiden. Hier leerden we ook dat (vrijwel) alle Nederlandse gedetineerden die vastzitten in Zweden, zijn veroordeeld voor druggerelateerde feiten. Ook hier is een taak voor de ambassade weggelegd door deze Nederlandse gedetineerden te bezoeken. Het was een interessante en leerzame ochtend, waarin we veel te weten zijn gekomen over de relatie tussen Nederland en Zweden!

Bezoek aan de rechtbank met Sargon de Basso

Op dinsdagmiddag hadden wij een afspraak op het kantoor van Sargon de Basso. Sargon de Basso is een bekende Zweedse strafrechtadvocaat met een kantoor in West-Stockholm. Daarnaast is Sargon de Basso ook erg actief op social media, waaronder Facebook, Instagram en YouTube. Dat Sargon de Basso niet cameraschuw is blijkt ook uit de verschillende interviews die hij heeft gegeven over spraakmakende onderwerpen, bijvoorbeeld over shariarechters. Op zijn YouTube kanaal legt hij uit hoe het strafrecht in Zweden in elkaar zit en geeft hij tips aan jonge advocaten.

Sargon de Basso ons mee door Kungsholmen (‘Koningseiland’), het stadsdeel waar zich naast vele advocatenkantoren ook veel juridisch relevante gebouwen bevinden. Na een stadswandeling van circa 30 minuten, waarbij wij onder andere langs bekende kantoren en het huis van bewaring zijn gekomen, kwamen we aan bij de rechtbank. Omdat 30 april een Zweedse nationale feestdag is (het begin van de lente en de verjaardag van de koning), waren er helaas die middag geen zittingen. Wel kregen wij een rondleiding door het gebouw. Uiteindelijk kwamen wij terecht in een speciale ronde zittingszaal, bedoeld voor mediazaken. Hier namen wij plaats en Sargon de Basso gaf ons een lezing omtrent het Zweedse strafrecht en de rechtenstudie in Zweden. Uiteraard was er de mogelijkheid om vragen te stellen. Ondanks dat het Zweedse en Nederlandse strafrecht veel overeenkomsten vertonen, was het toch erg interessant om de verschillen te ontdekken. Zo heeft iedere verdachte in Zweden recht op een door de overheid gefinancierde advocaat en kent Zweden het zogenaamde geheim van de raadkamer niet. Al met al een erg informatieve en interessante middag!

Woensdag 1 mei

Stadswandeling

Op 1 mei gingen we al vroeg uit de veren zodat we stipt 9:00 konden vertrekken voor de stadswandeling. Na de bekende route richting het station en een kort ritje met de metro kwamen wij aan bij onze eerste bezienswaardigheid, het stadhuis van Stockholm.

Het stadhuis is een imposant gebouw met een hoge toren die later op diezelfde dag door een aantal leden is beklommen. Het is tussen 1911 en 1923 gebouwd, wat verrassend ‘jong’ is voor een stad als Stockholm. Twee leuke feitjes over dit gebouw zijn dat er een blauwe hal is die niet blauw maar rood is, en dat er elk jaar op 10 december een banket wordt gehouden voor de Nobelprijswinnaars.

Na wat zoekwerk kwamen we aan bij de Svea Court of Appeal. De functie van het gebouw wordt niet aangegeven bij het gebouw zelf, de bordjes gaven namelijk aan dat het een (voormalig) paleis was. Nu huist er een gerechtshof in. Het gerechtshof is opgericht in 1614 en totdat er een hoge raad kwam in 1789 was dit de hoogste rechterlijke instantie van Zweden. Er zijn zes gerechtshoven in Zweden, die elk een eigen district hebben. Deze in Stockholm is de grootste. De rechters worden elke 4 jaar gekozen waardoor er een roulatie plaatsvindt.

Een kleine vijftig meter verderop staat de Riddarholmskyrkan, waar vele van ons de avond ervoor al langs waren gelopen voor de vuren van de Walpurgisnacht. Deze kerk, met haar spitse toren, behoort tot een van de oudste gebouwen van Stockholm, en is de grootste kerk in de stad. Ooit behoorde het tot een klooster, gebouwd in de 13e eeuw. Nu is het de vaste grafkerk van de Zweedse koninklijke familie. In plaats van diensten worden er concerten gegeven. Daarmee geeft de kerk een voorbeeld aan andere kerken die niet meer in dienst zijn maar op deze manier wel mensen samenbrengen.

Over het water bereikten wij al spoedig het Riddarhuset ofwel het ridderhuis. Het fungeerde als de vaste vergaderplaats van de Zweedse adel en is gebouwd tussen 1641 en 1647. De binnenmuren zijn bedekt met 2320 (!) familiewapens en het gebouw is nog steeds in het bezit van de adel. Eens in de drie jaar wordt overleg gevoerd over de activiteiten van het Ridderhuis door afgevaardigden van de Zweedse adel. Aan de buitenkant van het gebouw, op het dak, staan diverse beelden. Die stellen ridderdeugden voor, zoals ijver, eer, kracht, voorzichtigheid, adel en moed. Voor het ridderhuis staat een beeld van Gustav I, koning van 1523 tot 1560.

Hierna bezochten wij het oude gedeelte van de stad, te beginnen met de Brantingtorget. Toevallig werden daar net trouwfoto’s gemaakt van een jong stelletje die het zichtbaar koud hadden. De Brantingtorget bevindt zich op het eiland Gamla Stan, wat letterlijk ‘oude stad’ betekent. De meeste gebouwen die hier staan stammen uit de 13e eeuw, waardoor het er vrij middeleeuws uit ziet.

De Storkyrkan, ofwel ‘de grote kerk’ is niet de grootste kerk, maar wel de oudste. Het is gebouwd in Gotische stijl, wat je kunt zien door de hoge ramen en gewelfde plafonds in de kerk zelf. Het bestaan van de kerk is voor het eerst genoemd in 1279 en volgens overlevering is hij gebouwd door de oprichter van de stad. Omdat de kerk zo dicht tegen het koninklijk paleis aan ligt is het de vaste kerk voor kroningen en huwelijkssluitingen van het Zweedse koningshuis.

Dit koninklijke paleis staat op dezelfde locatie waar vroeger de middeleeuwse burcht heeft gestaan. Deze burcht is op 7 mei 1697 door een brand verwoest. Ter nagedachtenis hieraan zijn in het paleis zelf drie musea gevestigd, waarvan een de geschiedenis van de burcht centraal heeft staan. De andere twee betreffen een antiekmuseum en de schatkamer. In het paleis zelf zijn maar liefst 609 kamers, wat genoeg zou zijn voor het geval dat ook je schoonfamilie komt logeren. Helaas is het nu een werkpaleis en woont er niemand meer; het is wel het oudste nog dienstdoende paleis ter wereld en ook een van de grootste paleizen van Europa. Elke normale dag wisselt de wacht om 12:15, op feestdagen pas 13:00 zoals onze leden hebben kunnen ervaren. De wisseling van de wacht is net zo mooi als die bij Buckingham Palace.

Het Zweedse parlement huist in de Rijksdag, met mooi uitzicht op het water. Zweden kent net als Nederland een constitutionele monarchie met een parlementair stelsel. In Zweden bestaat het parlement uit één kamer die maar liefst 349 leden telt. 310 van deze leden worden gekozen uit 28 districten. De overige 39 zetels worden volgens nationale proporties verdeeld, net zoals wij in Nederland doen met onze 150 zetels. Er geldt in Zweden een kiesdrempel van 4% en het is mogelijk om op nationaal, regionaal en lokaal niveau een referendum uit te schrijven.

Als slotstuk van de stadswandeling stond de Koninklijke Opera op het programma. Dit gebouw is het nationale podium voor opera en ballet. De persoon die de opera heeft geopend, koning Gustav III, is helaas ook tragisch aan zijn einde gekomen in ditzelfde gebouw. Op 18 januari 1773 werd het eerste operastuk uitgevoerd dat ook het eerste Zweedse operastuk was. In 1792 is Gustav in de foyer vermoord. Het gebouw lijkt misschien nieuwer dan de jaartallen doen klinken en dat klopt. In de 19e eeuw is het volledige gebouw in vlammen op gegaan. In 1899 is het nieuwe gebouw voltooid.

De stadswandeling was een leuke manier om zowel de stad als de leden beter te leren kennen en bovendien de aanbevolen 10.000 stappen per dag te behalen. Stockholm kent een rijke historie en het is leuk om er meer over te weten te komen op een manier als deze. Na de stadswandeling zijn we opgesplitst waarna bijna iedereen er voor koos om een museum te bezoeken, variërend van het ABBA museum tot het natuurhistorisch museum.

Donderdag 2 mei

Amnesty international

Donderdagochtend begonnen we met een bezoek aan Amnesty International in Stockholm. We werden verwelkomd met een kopje koffie in de kantine. Om de kantine heen zaten allemaal kantoren waarin mensen aan het werk waren. Ook hebben we een klein rondje door het gebouw gelopen zodat we een indruk kregen hoe het daaraantoe gaat. Hierna hebben we een zaaltje opgezocht waarin we konden zitten. Als eerste werd aan ons gevraagd wat we van Amnesty International wisten en wat we het belangrijkste mensenrecht vonden. Velen van ons wisten wel een beetje wat Amnesty International deed, maar niet helemaal precies. Vervolgens is er uitgelegd hoe de wereldwijde organisatie van Amnesty International eruitziet. Er kwamen ook verschillende mensenrechten aan bod die wij als groep genoemd hebben. Een aantal van ons kende Amnesty International vooral vanwege het schrijven van brieven, hierop werd aangehaakt door te vertellen wat brieven voor gevolg hebben in de praktijk. Er zijn veel persoonlijke verhalen naar voren gekomen over het werk bij Amnesty International. Ook zijn er weer volop vragen gesteld over de organisatie en de vluchtelingenproblematiek.

Politiemuseum

De dag werd vervolgd met een bezoek aan een politiemuseum in Stockholm. Vanuit Amnesty International waren we kilometers van het museum verwijderd, maar welke overbrugd werden door een ritje met een veerbootje. Zo’n ritje, kwamen we achter, geeft een prachtig uitzicht over verschillende delen van de stad. Stockholm ligt op maar liefst vierteen eilanden en er stromen vele wateren door de stad. Het politiemuseum ligt op ‘Djurgården’ (te vertalen als ‘Diergaarde’), het op een na grootste eiland van Stockholm en dat een door toeristen welbezocht gebied is door de daar te vinden natuur en musea. 

Het politiemuseum in Stockholm is dan wel een vrij klein museum, het geeft veel interessante informatie en beeldvorming over de politie in Zweden. Wij kregen een rondleiding. Deze rondleiding begon met informatie over wapens die politie in Zweden door de eeuwen heen bij zich heeft gedragen. De man die de rondleiding gaf, maakte zijn verhaal zowel visueel als interactief. De wapens, waarover hij het had werden namelijk erbij gehaald en we moesten bijvoorbeeld raden hoe de getoonde wapens door de politie werden gebruikt. Daarna werd er op andere interessante onderwerpen ingegaan. Zo kwam een belangrijke verandering in de organisatie aan bod; de mogelijkheid voor vrouwen om als politieagent te werken. Er werd ons verteld dat vrouwelijke politieagenten het lange tijd erg zwaar hebben gehad, omdat hun aantreden van binnenuit en door de maatschappij als slecht werd benaderd. Verder kan ook het (veranderde) beeld van de politie in zijn algemeenheid of beter gezegd, de politie wil uitstralen naar de burgers. De politie is niet meer het schrikbeeld van de stad. Door politie moeten burgers zich juist veilig voelen. Het laatste onderwerp dat tijdens de rondleiding werd aangesneden ging over een memorabele gebeurtenis voor Zweden: Norrmalmstorg-overval, een bankoverval in 1973. Tijdens deze gebeurtenis werden vier burgers vijf dagen lang gegijzeld. Er werd ons verteld over de (strategische) fouten die de politie had gemaakt en de nasleep die deze fouten hadden veroorzaakt. Het psychische verschijnsel dat gijzelingen onder omstandigheden sympathie kunnen gaan krijgen heeft een naam gekregen. Het verschijnsel heet nu het Stockholmsyndroom. Het museum heeft door al deze informatie vele interessante indrukken op ons achtergelaten.

Diner & kroegentocht

Op de laatste avond van onze reis stond er een gezamenlijk diner en een kroegentocht op de planning. Vooraf was ons oog al gevallen op het restaurant FECA, een Italiaan met buitengewoon veel keuze in pizza’s en pasta’s. In het restaurant zelf was de sfeer goed en gezellig en we hoefden niet lang te wachten op ons eten. De pizza’s volgden elkaar in rap tempo op en voor zover wij weten was iedereen erg tevreden. Ook was er voor de jarige Romy een speciaal toetje dat onder luid gezang werd geserveerd! Het was een leuke manier om na te praten over de reis en gezamenlijk een maaltijd te nuttigen met de leden. Na het diner sloten we de studiereis af met een kroegentocht door Stockholm.