Is de politie verplicht om een aangifte op te nemen?
Door Özge Yazici
De atletiektrainer Jerry M. is afgelopen zomer door de Atletiekunie voor het leven geroyeerd, nadat hij tegenover het Instituut Sportrechtspraak (ISR) had bekend tussen 1983 en 2017 negen meisjes te hebben misbruikt. Twee van hen raakten zwanger.(1) Doordat geen aangiftes zijn gedaan tegen Jerry M.is hij nooit vervolgd. Een gevolg hiervan is dat hij gedurende deze periode een aanspraak maakte op een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG), waardoor hij vooralsnog buiten de atletiekwereld aan de slag kon. Uit een artikel van de Telegraaf blijkt dat in 2000 en 2009 twee mensen hun verhaal hebben gedaan bij de politie. Zij wilden aangifte doen van seksueel misbruik, maar zette dit om in een melding nadat ze hoorden welke consequenties een aangifte zou kunnen hebben. (2)
De politie is op grond van artikel 163 lid 9 SV verplicht de aangifte te ontvangen. Artikel 163 lid 9 Sv luidt: “Tot het ontvangen van aangiften bedoeld in de artikelen 160 en 161 zijn de opsporingsambtenaren, en tot ontvangen van de aangiften bedoeld in artikel 162 Sv de daarbij genoemde ambtenaren verplicht.”
In beginsel is de politie verplicht een aangifte op te nemen als sprake is van een gedraging die onder het strafrecht valt. In de praktijk komt het weleens voor dat de politie aangeeft de aangifte niet te willen opnemen, omdat er onvoldoende bewijs is of een te lage pakkans wordt vastgesteld. Voor zedendelicten bestaat voor politieambtenaren de ‘Aanwijzing opsporing en vervolging inzake seksueel misbruik’. In de aanwijzing wordt veel waarde gehecht aan objectieve waarheidsvinding. Dit uit zich in de toevoeging van een voorfase voorafgaand aan de formele aangifte (dit wordt het informatieve gesprek genoemd). Veel slachtoffers van zedendelicten hebben een verhoogde kwetsbaarheid, zoals minderjarigen, lichamelijk- of verstandelijk beperkten of mensen met een psychische aandoening.(3) Een strafrechtrechtelijk optreden kan zorgen voor een verhoogde kwetswaarbaarheid voor slachtoffers, daarom wijst de politie ook naar de consequenties van het doen van aangifte.
De vergrijpen van Jerry M. zijn inmiddels verjaard. Dat betekent dat hij in beginsel niet voor zijn daden vervolgd kan worden. Uit een artikel van 8 januari jl. van de Telegraaf blijkt dat het OM en de politie alsnog een onderzoek gaan doen naar de zaak. Het ISR-rapport wordt opgevraagd en de twee meldingen die gedaan zijn bij de politie zullen opnieuw worden bekeken.(4)
(2) https://www.telegraaf.nl/nieuws/2991364/politie-wist-van-misbruikcoach-atletiek
(4) https://www.telegraaf.nl/nieuws/2999548/groot-onderzoek-om-naar-misbruikschandaal-jerry-m
