Hitserie Judas eigenlijk een vorm van smaad?!

Door Maaike Past

Het proces tegen Willem Holleeder is nog steeds gaande en voorlopig ook nog niet afgelopen. In week 27 is de uitspraak van de rechtbank Amsterdam gepland. Het is een van de meest besproken processen in Nederland van de afgelopen tijd, zo niet het meest besproken proces.

In de media wordt de zaak tegen Holleeder breed uitgemeten, mede door het toedoen van zijn eigen zussen. Astrid Holleeder schreef in 2016 het boek Judas en onlangs is daar een gelijknamige serie bijgekomen over het leven van de familie Holleeder, gebaseerd op het boek van Astrid. Op dit moment is er naast de serie ook een musical bezig, eveneens gebaseerd op het boek van Astrid.

Yehudi Moszkowicz gaf tijdens de uitzending van WNL op zondag van 13 januari zijn mening over de serie Judas.[1] Volgens hem is het uitzenden van de serie Judas niets anders dan smaad. Smaad is neergelegd in artikel 261 van het Wetboek van Strafrecht. Smaad houdt kortgezegd in: “Hij die opzettelijk iemands eer of goede naam aanrandt, door telastlegging van een bepaald feit met het kennelijke doel om daaraan ruchtbaarheid te geven.”

Smaad is een klachtdelict, dit betekent dat pas over wordt gegaan op vervolging als daarom gevraagd wordt. Alleen aangifte is niet genoeg, de aangever moet duidelijk aangeven dat hij wenst dat het OM overgaat tot vervolging.[2] Ambtshalve vervolging voor smaad komt alleen voor als er sprake is van een uitzondering uit artikel 267 van het Wetboek van Strafrecht. Het OM vindt dat een veroordeling, verdenking of vrijspraak geen vrijbrief is voor smaad (“naming and shaming”). De Hoge Raad deelt dit standpunt.[3]

Daarnaast vindt Moszkowicz het opmerkelijk dat er een serie wordt uitgezonden over een echt bestaand persoon die nog niet is veroordeeld, terwijl hij in de serie voor moordenaar wordt uitgemaakt. In een bepaalde scene van de serie fluistert Holleeder “dat hij ze allemaal heeft vermoord” en daarna volgt een rijtje met namen. Van sommige personen is niet met zekerheid te zeggen dat Holleeder ze heeft vermoord, dat moet uit het proces blijken. Het zou kunnen zijn dat Holleeder wordt vrijgesproken van een moord waarbij de serie er wel van uitgaat dat hij er achter zit. Ook vreest Moszkowicz voor beïnvloeding van de rechters. Ondanks dat het zeer professionele rechters zijn, blijven het mensen, aldus Moszkowicz.

De serie Judas is niet de enige serie die gebaseerd op een waargebeurd verhaal uit de Amsterdamse onderwereld. Mocro Maffia is een serie gebaseerd op het gelijknamige proces.

Mocro Maffia heeft echter een duidelijke disclaimer, waarin is opgenomen dat het verhaal fictief is. De serie Judas heeft dit niet. Wat daar wordt gezegd, kan door de kijker voor waar aangenomen worden. En dat terwijl het proces nog bezig is.

 

[1] www.wnl.tv, zoek op serie Judas, https://wnl.tv/2019/01/13/yehudi-moszkowicz-serie-judas-is-eigenlijk-een-vorm-van-smaad/?fbclid=IwAR3_A8no8C24IS5TJG5VW7Xa4dJJKr50ewsxJ1lbYB2aWaX2bX5PMO9PmEA.

[2] Tekst & Commentaar Strafrecht, Smaad(schrift) bij: Wetboek van Strafrecht, Artikel 261 [Smaad, smaadschrift].

[3] www.om.nl, zoek op ‘smaad’, https://www.om.nl/@104324/wanneer-gaat/.