Strafblad

Door Özge Yazici

In 2017 neemt de politie vijf wietplantjes van medicinale thuisteler Rene Barendse in beslag. In de Opiumwet is vastgesteld dat ‘niet bedrijfsmatige teelt van een geringe hoeveelheid voor eigen gebruik’ bij de opsporing géén prioriteit heeft. Echter, indien er klachten zijn van omwonenden over de geur van wietplanten kan de politie verzoeken aan de thuiskweker om afstand te doen van de planten. In dit geval gaf Barendse hier geen gehoor aan, hierop werd een proces-verbaal opgemaakt door de politie. De officier van justitie heeft de zaak geseponeerd. Barendse wil graag duidelijkheid over het bezit van de wietplantjes. Hij stelt dan ook een klacht in omtrent de niet-vervolging op grond van art. 12 Sv.

Wat houdt een art 12 Sv klachtprocedure in?

In beginsel bepaalt het openbaar ministerie welke strafbare feiten het voor de strafrechter wil brengen. De officier van justitie beoordeelt of het feit bewezen kan worden en of het algemeen belang gediend is bij vervolging.(2) Deze bevoegdheid noemt men het ‘vervolgingsmonopolie’. Er bestaat een controlemechanisme op deze bevoegdheid in art. 12 e.v. Sv. Een direct belanghebbende kan een beklagprocedure starten tegen de niet-vervolgingsbeslissing van het OM bij het Gerechtshof. Op deze manier kan de rechtstreeks belanghebbende bereiken dat de zaak alsnog aan de strafrechter wordt voorgelegd. Het gerechtshof kan het beklag op verschillende wijzen afdoen en dus verschillende soorten beslissingen nemen met verschillende gevolgen van dien, zoals(4):

1) Afdoen zonder onderzoek ex art. 12c Sv

Indien de klager kennelijk niet-ontvankelijk of het beklag kennelijk ongegrond is, doet het hof een beklag af zonder nader onderzoek. Dat betekent dat het hof het beklag ongegrond verklaart of de klager niet-ontvankelijk verklaart waarmee de beklagprocedure eindigt en het beklag niet inhoudelijk wordt beoordeeld.

2) Weigering op grond van algemeen belang ex art. 12i lid 2 Sv

Het hof kan verder een bevel tot vervolging weigeren op grond van het algemeen belang.

3) Bevel tot vervolging ex art. 12i lid 1 Sv

Tot slot kan het hof de wens van de klager inwilligen en daarom een bevel tot (verdere) vervolging uitvaardigen. Het OM is gebonden aan dit bevel.

Een opmerkelijk punt uit de hierboven geschetste zaak is dat Barendse in de hoedanigheid van slachtoffer heeft verzocht om de dader – zichzelf – te veroordelen om antwoord te krijgen op zijn vraag. Hij is in december 2018 veroordeeld voor het telen van wiet. Hoewel hij schuldig bevonden is, legt de rechter hem geen staf op.(5)

(1) https://www.nrc.nl/nieuws/2018/11/29/waarom-rene-vervolgd-wil-worden-voor-zijn-wietteelt-a2835806

(2) https://www.om.nl/contact/klachten/klacht-vervolging/

(3) https://www.om.nl/contact/klachten/klacht-vervolging/

(4) https://www.elhannouche.nl/wat-kunt-u-doen-als-het-om-niet-wil-vervolgen/

(5) https://www.nrc.nl/nieuws/2018/12/14/thuiskweker-rene-barendse-veroordeeld-voor-wietteelt-a3060705