Strafblad

Door Lisa Drosten

Op 5 april 2019 heeft er een burenruzie plaatsgevonden in Breda. De ruzie liep uit de hand en er ontstond een vechtpartij. Twee mannen zijn hierbij aangehouden. Het slachtoffer dat aangifte heeft gedaan gaf aan te zijn mishandeld in zijn woning. Kort na de mishandeling is zijn woning vernield door de vermeende dader.[1]

Er is dus één dader die twee strafbare feiten gepleegd heeft, hij heeft namelijk iemand mishandeld (artikel 300 Wetboek van Strafrecht), en vernieling gepleegd (artikel 350 Wetboek van Strafrecht). Er is sprake van samenloop van strafbare feiten.

Het Wetboek van Strafrecht kent drie ‘samenloopvarianten’, te weten:

1. Eendaadse samenloop (artikel 55 Sr)

2. Voortgezette handeling (artikel 56 Sr)

3. Meerdaadse samenloop (artikel 57 voor misdrijven, artikel 62 voor overtredingen en artikel 63 Sr). [2]

Volgens artikel 55 lid 1 Sr is sprake van eendaadse samenloop (concursus idealis) in geval een feit in meer dan één strafbepaling valt. Wanneer niet ‘één feit’ en daarmee eendaadse samenloop aangenomen wordt bij de vervolging van een verdachte voor delicten die met elkaar samenhangen, kan artikel 56 Sr in beeld komen. Dit artikel gaat over ‘meerdere feiten’ die als een ‘voortgezette handeling’ gezien moeten worden. Voor de toepasselijkheid van artikel 56 lid 1 Sr is doorslaggevend dat de in het geding zijnde feiten zodanig in verband staan tot elkaar dat zij beschouwd moeten worden als een voortgezette handeling. [3]

Op het moment dat de constructies die hierboven genoemd zijn van eendaadse samenloop en voortgezette handeling geen toepassing vinden doordat de rechter gelijktijdig meerdere verschillende feiten berecht, is meerdaadse samenloop mogelijk relevant (artikel 57-62 Sr). Er zijn verschillende vormen te onderscheiden van meerdaadse samenloop.

1.Meerdere gedragingen leveren meerdere delicten op, bijvoorbeeld op eerste kerstdag een mishandeling en op nieuwjaarsdag een vernieling.

2.Meerdere gedragingen leveren hetzelfde delict op, bijvoorbeeld een verdachte die drie winkeldiefstallen gepleegd heeft.

3.Een gedraging levert verschillende delicten op, bijvoorbeeld een verdachte die duwt iemand door de ruit, hetgeen een mishandeling kan opleveren en een vernieling.

4.Een gedraging heeft gevolgen voor meerdere beschermde rechtsbelangen, bijvoorbeeld een verdachte die brand sticht kan gevaar veroorzaken voor personen en voor goederen. [4]

In casu is er sprake van situatie één van de hierboven genoemde meerdaadse samenloop. Artikel 57 lid 1 Sr stelt dat er maar één straf gesteld wordt op de feiten samen. Dit is de straf van het delict waarop de hoogste straf gesteld staat + maximaal een derde, aldus lid 2 van artikel 57 Sr. Op mishandeling staat drie jaar gevangenisstraf en vernieling twee jaar. Dit betekent dat er drie jaar + een jaar (een derde) = totaal vier jaar gevangenisstraf opgelegd kan worden aan de verdachte.

[1] https://www.politie.nl/nieuws/2019/april/6/08-mishandeling-en-vernieling-bij-burenruzie.html

[2] Ten voorde e.a. 2013, p. 41

[3] HR 1 juli 1981, ECLI:NL:HR:1981:AB7640

[4] Leerstukken strafrecht 2018/2.9 onder meerdaadse samenloop