Speel je met een nepwapen of je leven?
Door Shannen Jongmans
Het zou je maar gebeuren, je loopt met een speelgoedpistool op straat met wat vrienden en binnen een mum van tijd ben je omsingeld door een heel SWAT-team. Bizar of realiteit? Het zou je wellicht verbazen dat het de afgelopen tijd in Nederland meerdere keren is voorgekomen. Afgelopen zaterdag zijn nog vier mannen aangehouden omdat één van hen een nepwapen bij zich droeg. Een getuige had één van de mannen gesignaleerd met een pistool en direct de politie hierover geïnformeerd. Waarna agenten met getrokken vuurwapens de mannen benaderde.[1] Een vergelijkbaar incident speelde zich een maand eerder in Almere af. Ook in deze situatie hebben de agenten met getrokken wapens vier mannen aangehouden. De mannen hadden nepwapens bij zich en droegen bivakmutsen.[2]
Voorwerpen die voor wat betreft hun vorm en afmetingen een sprekende gelijkenis vertonen met vuurwapens of met voor ontploffing bestemde voorwerpen kunnen worden gekwalificeerd als wapen in de zin van de Wet wapens en munitie (hierna: WWM) (artikel 2 lid 1 WWM, categorie I sub 7). Zodoende moet er sprake zijn van een voorwerp die een ernstige dreiging voor personen kan vormen of die zodanig op een wapen lijkt, dat zij voor bedreiging of afdreiging geschikt is. Daarbij moeten deze voorwerpen door de minister zijn aangewezen als zogenoemde dreigvoorwerpen.[3] In artikel 3 sub a Regeling wapens en munitie wordt bovengenoemd voorbeeld als dreigvoorwerp aangewezen.
Artikel 2 lid 4 WWM vormt hierop een uitzondering: ‘Onverminderd het bepaalde in het eerste lid, onder categorie I, sub 7, zijn geen wapens in de zin van deze wet voorwerpen die klaarblijkelijk zijn bestemd om als speelgoed te worden gebruikt en die redelijkerwijze niet geschikt kunnen worden geacht om daarmee personen ernstig lichamelijk letsel toe te brengen of om personen te bedreigen of af te dreigen.’
Voor het dragen van een nepvuurwapen dat geschikt is om iemand mee te bedreigen of af te dreigen staat een gevangenisstraf van maximaal 9 maanden of een geldboete van de vierde categorie (artikel 55 WWM). Het gaat hier om een misdrijf.[4]
In de eerste maanden van 2018 nam het aantal incidenten met (nep)vuurwapens licht toe. Agenten worden regelmatig geconfronteerd met jongeren die nepwapens bij zich dragen die nauwelijks van het echt zijn te onderscheiden. De agenten moeten binnen een split second beslissen of ze moeten ingrijpen of niet en dit kan tot onomkeerbare gevolgen leiden.[5] Indien een nepwapen niet van een echt vuurwapen kan worden onderscheiden handelen de agenten logischerwijs alsof er sprake is van een echt vuurwapen.
De politie is in de periode van 11 tot 22 juni jl. reeds een landelijke campagne gestart over nepwapens onder het motto: ‘Nepvuurwapens, levensgevaarlijk! Het doel van deze campagne is om mensen bewust te maken dat het bezit van nepwapens gevaarlijk kan zijn.
[1] https://nos.nl/artikel/2252658-agenten-houden-mannen-met-nepwapen-onder-schot.html
[2] https://nos.nl/artikel/2247944-agenten-met-getrokken-dienstwapen-af-op-mannen-met-nepwapens.html
[3] H.J.B. Sackers, Wet wapens en munitie. Deventer: Kluwer 2012.
[5] https://www.politie.nl/nieuws/2018/juni/11/campagne-nepwapens-zijn-levensgevaarlijk.html
